KİLİS – Antep’e 55 kilometre, Suriye sınırına 10 kilometre uzaklıkta yer alan Kilis, birçok medeniyetin iz bıraktığı tarihi bir kent. Akdeniz iklim kuşağında yer alan Kilis’in toprağı tarıma çok elverişli. Suriye savaşıyla beraber Kilis, akıllarda özelliklerinden ziyade Suriyelilerle ve bir dönem kente düşen füzelerle yer etti.
CHP 22 yıl sonra Kilis’te seçimi yüzde 41 ile kazandı. 2019 yerel seçimlerinde AK Parti’nin yüzde 47 ile seçimi kazandığı kentte CHP’nin oyu yüzde 4’lerdeydi. Peki ne oldu 2024’te CHP oyunu yüzde 4’ten 41’e çıkardı? Kilis’in sorunlarını, değişimi ve önümüzdeki süreçte Kilis’e dair projeleri Kilis Belediye Başkanı Hakan Bilecen ile konuştuk.
Burcu Günaydın- Abir Bilgin, Kilis Belediye Başkanı Hakan Bilecen. Yıllardır sağ siyasetin hâkim olduğu şehirde CHP hiçbir zaman yüzde 4’ün üzerine çıkamadı. 22 yıldır AK Parti’nin yönettiği kentte CHP ilk defa yüksek oy aldı ve belediyeyi kazandı. Bu değişim nasıl oldu?
Değişimin tek bir sebebi yok, birden fazla nedeni var. Kilis’te özellikle son on yılda eğitimden, ekonomiye her şeyde geriledik. Ben lisede okurken Kilis, eğitimde ilk 3’lerdeydi şimdi ise 74’ncü sırada. Kilis kendini aşmış, ekonomik, sosyal olarak kendine yeten bir şehirdi. Uzak Doğu’dan gelen bütün tekstil ürünleri, elektronik ürünler Kilis’e gelir ve oradan Türkiye’ye dağılırdı. Bu anlamda Kilis ticaretin de merkeziydi. Savaş bizi çok etkiledi. Günübirlik ticaret Kilis’te çok aktifti. Sınır kapımız kapandı ve ticaret durdu.Tarım yanlış politikalardan dolayı bitti, şehir kabuğuna çekildi, kendi içinde kaldı. Gelişmek bir yana geriye gitti.
Bir başka neden; Kilis son on yıldır aynı isimleri görmekten de çok sıkıldı. Burada adayların hepsi tepeden, genel merkezden atandı. Bir tek biz ön seçim yaptık, bir tek bizde aday adaylığı süreci oldu. Aday olunca da her eve girdim, herkesle sohbet ettim. Ramazan boyunca herkesle iftar yaptım. Sahurda gençlerle oturdum; sorunlarını, taleplerini dinledim. Kilis halkına projeyle, somut önerilerle gittim, onların fikrini sordum ve konuşulan her şeyi not ettim. Bunların hepsi etkili oldu. Kilisliler onları dinleyen, tepeden atanma olmayan adayı gördüler. Bir de senelerdir hep aynı kişileri görmekten sıkıldı insanlar ve değişim istedi.
‘CHP’DEKİ ÖNYARGILARI DA KIRMAYA ÇALIŞIYORUZ’
CHP Türkiye genelinde iyi bir başarı yakaladı. Birçok yerde belediye kazandı. Bu kazanım, ‘emanet oy’, ‘tepki oyu’ tartışmalarını da beraberinde getirdi. Kilis’te de CHP’nin seçimi kazanması bir tepki oyu mu?
Ben seçilmeden önce Genel Başkanımız Özgür Özel’e seçilirsem parti amblemini çıkaracağım dedim. Seçildim ve çıkardım. Belediyede particilik olsun istemiyorum. Makam kapısını söktük, halkla iç içeyiz. Bu oyların bazıları emanet oy, tepki oyu ve ben bunun farkındayım. Bu oyları kalıcı hale getirmek de bizim elimizde. Projeyle, liyakatle, Kilis’in sorununu dert edinmek, çözüm bulmakla bu oylar kalıcı hale gelir.
Seçimi kazandıktan sonra verdiğimiz sözleri hemen tutmaya başladık. Seçimin ertesi günü tüm sokakları yıkamaya başladık. TOKİ’lerin bahçelerine yıllardır otlardan dolayı girilmiyordu, tüm TOKİ konutlarının bahçelerini temizledik. Mesire alanımız kullanılmaz haldeydi hepsini temizledik, çöp kutularını yeniledik. Bunların hepsini bir hafta içerisinde tamamladık. Ben beş senede yapmak istediklerimi yapamazsam bir daha aday olmam. Bırakın beş yılı ilk iki senede dahi Kilis’te görünür bir değişimi hep beraber yapacağız.
Halkta yanlış bir CHP algısı var. Biz bu algıyı da yıkmaya çalışıyoruz. Geçen Kadir Gecesi’nde lokma dağıttık, Kuran okuttuk. Üç tane kadın geldi, “Oğlum, CHP gavur partisi dediler oy vermedik, siz Kur’an okutuyorsunuz. Beni kandırdılar bir dahaki seçime sana oy vereceğim” dedi. Sol partideki yanlış algı ben başarılı oldukça kırılacak. İnsanlar CHP’de siyaset yapmaktan korkmayacaklar. Biz Kilis’te bunu da hedefliyoruz.
Kilis’in seçmen profiline baktığımızda AK Parti ve MHP ağırlığını görüyoruz. CHP’den aday olmak büyük bir riskti. Adaylık sürecinizde ‘bu iş olmayacak’ dediğiniz bir an var mı?
Cumhuriyet Halk Partisi’nden adaylık teklif ettiklerinde başta olmaz dedim. Çünkü daha önce bir siyaset deneyimim yoktu. Ayrıca Kilis sağ kökenli bir şehir ve insanların fikirlerini değiştirmenin çok zor olduğunu düşünüyordum. Ama partinin bu değişimin benimle mümkün olacağına inandıklarını gördüm ve böylece bu yola çıktım. İlk günlerde çevremizdeki akraba dostu ikna etmeye başladık, çünkü ailemiz bile böyle bu adıma hazır değildi. Sonra çevremizle oturduk konuştuk, desteklerini istedik.
YAĞMUR ALTINDAKİ FOTOĞRAF SEÇİM KAZANDIRDI
Anket sonucunda yüzde 20’de çıkıyordum. Ben ve yanımdaki üç-dört kişi dışında kimse inanmadı bize. Son üç haftaya gelince kırılma olacağını biliyordum. Son üç haftada üçüncüydük, son iki haftada ikinci parti olduk. İkinci parti olunca Antep Belediye Başkanı Fatma Şahin Kilis’e geldi, ardından İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya geldi, sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan geldi ve bir sonuç alınmadı.
Özgür Özel’in seçimden hemen önce Kilis’te yaptığı mitingden bir kare. Kilis Belediye Başkanı Hakan Bilecen bu fotoğrafı seçim kazandıran fotoğraf olarak nitelendirdi. Bizim de Genel Başkanımız Özgür Özel geldi. Kilis’in bulgur ve yeşil mercimekle yapılan bir yemeği var, adı müceddere. Bu yemek sıcak yenilen bir yemek. İnsanlar yoksulluktan dolayı tekrar ısıtıp yemek zorunda kalıyor. Bu yemek tekrar ısıtılınca hamur olur ve hiç güzel olmaz. Ben bu yemekten Özgür beye bahsedince sloganımız ortaya çıktı: ‘Müceddere dönemi bitmiştir’ dedik. Özgür beyle yağmur altında yaptığımız bir miting var. İnsanlar tıklım tıklım dinliyor. Genel Başkanımız mitingde halka, “Bayat müceddere yemekten bıkmadınız mı? Size taptaze bir aday getirdim” diye seslendi. O sırada çekilmiş bir fotoğraf var. Bize seçim kazandıran fotoğraf işte o oldu.
‘KURSLARDA BAKANLARA HEDİYELİK YAPILIYOR’
Kilis, Suriye savaşıyla beraber yaşadığı göçle, kente düşen füzelerle gündeme geldi. Kentte ciddi bir Suriyeli nüfus var. Seçimlere etkisi oldu mu?
Kilis’te Suriyeli çok var fakat oy kullanan sayısı çok değil. Çok yakınız ve göç aldık. Ben bu durumu sorun olarak görmüyorum hatta bu durumu buranın kalkınması için fırsata da çevirebiliriz. Kilis’e, Suriyelilerden dolayı Avrupa’dan fon, proje ve bu projelerle beraber para akışı var. Benden önceki başkanlar döneminde de vardı. Avrupa’ya sunacağım çeşitli projelerle hem bu şehirde yaşayan Suriyelilere hem de Kilislilere faydası olacak işler yapacağım. Hep beraber kalkınalım istiyorum.
Bizim burada mesleki edinme kursları var. Halk Eğitim ve yurtdışı destekli kurslarla kadınlar istihdam ediliyor; adı Kadın Konakları olarak geçiyor. Bu kurslarda 600 kadın istihdam ediliyor, maaşları yurtdışı projelerinden sağlanıyor. Bu kadınlar bu Konaklarda ürettikleri bir çöpü dahi satmadılar bugüne kadar. Satılabilir hiçbir şey üretmemişler. Oysa ben daha yeni başkanım Antep merkezli firmalardan iş teklifi aldım. Kadınlar, Antep yuvalaması, içli köfte yapsınlar biz de bunları satalım para kazanalım. 600 kadın bu kurslarda çocuklarına çeyiz, Bakanlara, milletvekillerine gitmek üzere hediyelik eşya yapıyor. Ben şimdi kadın kooperatifi kuracağım. Bu bahsettiğim kadınları kooperatife bağlayacağım ve bu ürünlerin satışını yapacağım.
‘ÖLMÜŞ KİŞİYE ÜÇ YILDIR YARDIM GİDİYOR’
Kentin ekonomik, sosyal sorunlarını anlattınız. Şehrin ilerlememesi, kendi içinde kalmasının başka nedeni var mıdır?
Kilis’in en büyük sorunu torpil ve liyakatsizlik. 20 yıldır kurulan bir düzen var. Bu düzeni değiştirmek bize nasip oldu. Değiştireceğiz deyince insanlar ‘AK Partiliyi işten çıkar, CHP’liyi işe yerleştir’ diye düşünüyor. Öyle bir şey yok. Aksayan yeri düzeltirim. Buraya gelip de ‘ben AK Partiliyim, MHP’liyim 20 yıllık emeğim var’ derse beni ilgilendirmez. Sokaklar temiz mi, park bahçe bakımlı mı ona bakarım. Sosyal hizmetler hak edene gidiyor mu ona bakarım. Ölmüş kişiye üç yıldır yardım gidiyor. Kilis ilinde 8500 aileye koli gidiyor. 30 bin hane var 3’te 1’i gariban olamaz, koliye muhtaç olamaz. Her üç kişiden biri Kilis’te yoksul olamaz.
Kilis Belediye Başkanı Hakan Bilecen Kilis Belediyespor’daki bir futbolcunun mevcut hükümette siyasi bir tanıdığı yoksa kadroya bile giremiyor. Bu böyle olursa Kilis Belediyespor bir üst lige çıkamaz. Adam hayatında spor yapmamış Kilis Belediyespor’a başkan yapmışlar sırf seçim çalışmalarında yanında gezdiği için. Adamın hayatında topa ayağı değmemiş, ofsaytın ne olduğunu bilmiyor. Bu adamı oraya koyarsanız ne bekliyorsunuz? Bir bakıyorsunuz belediyede çalışan birinin eşi başka birimde, kayını başka birimde deyim yerinde yse çöreklenmişler. Çalışanın başımızın üzerinde yeri var ama çalışmayanı barındırmayacağız. İşe gelmeden maaş alma dönemi bitmiştir.
Kilis eskiden hem tarım hem de ticaret şehriydi. Şimdi sizin de anlattığınız gibi bitti, kabuğuna çekildi. Siz Kilis’i ne tür projelerle ayağa kaldırmayı planlıyorsunuz?
Avrupa projesiyle Kadın Kooperatifi kuracağız, Kilis’e özel ürünleri yapıp, satışını yapacağız. Hem kadın istihdamı sağlayacağı, hem para kazanacağız hem de Kilis’in ürünlerinin tanıtımını yapacağız.
Çok verimli arazilerimiz var, Akdeniz iklimi her şey yetişir. Zeytinimiz, zeytinyağımız çok kaliteli. Kilis’in 100-200 senelik zeytin ağaçları vardı hepsi söküldü ve üzüm bağları ekildi. Şehrin Tekel fabrikası kapatılınca üzüm de para etmez oldu ve bu sefer üzüm bağları söküldü, yerine tekrar zeytin ekildi ama ekilen zeytin buranın iklimine uygun olmayan Ege bölgesine ait zeytindi. Bu zeytinden istenilen verimde ve nitelikte yağ çıkmadı. Zeytini Kilis ekiyor ama parayı Antep kazanıyor. Bu etkenler Kilis’i ekonomide de geriye attı.
Kilis Belediye Başkanı Hakan Bilecen ve Burcu Özkaya Günaydın, Abir bilgin Belediyede tarım birimi kuracağım. Kilis’in yüzde 80’i kırsal kökenli. Bu şehirde tarımla ilgili bir birim yok. Birimi kurup, çiftçileri buraya çağıracağım. Onlara soracağım; nasıl yapalım diye. Önümüzdeki kışa bu şehirde çok güzel bir sera kurulacak. Ben bunları festivallerle, organizasyonlarla destekleyeceğim.
Mesela Kilis Belediyesi yıllık 1 milyon 200 bin TL hayvan yemine para veriyor. Sokak hayvanları bu rakama dahil değil sadece hayvan barınağındaki hayvanlar için. Biz artan yemekleri kamu kurumlarından toplayıp, palet yem yapacağız. Bu para belediyeye kalacak. Daha adayken Avrupa Birliği’ne proje vermiştim, kabul edildi. Seçilirsem ben yaparım seçilmezsem başkası yapar diye düşündüm. Projemiz onaylandı, yakın zamanda faaliyete geçeceğiz.
